همه چیز درباره عیار طلا؛ از مفهوم تا تشخیص آن

طلا همواره به عنوان یکی از باارزش‌ترین مواد موجود در طبیعت و جزئی از زیباترین فلزات دنیا تلقی می‌شود. این فلز گران‌بها کاربردهای گوناگونی دارد و به شیوه‌های مختلفی به کار گرفته می‌شود. در حقیقت با ایجاد تغییرات در خلوص و استحکام طلا، ویژگی‌ها و حتی ارزش آن دچار تغییر می‌شود که روی کاربرد آن نیز تاثیرگذار خواهد بود.

عیار طلا یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای تعیین کیفیت و خلوص این فلز گرانبها است. به همین دلیل آشنایی با مفهوم عیار طلا و بکارگیری آن از اهمیت زیادی برخوردار دارد. در این مطلب از مجله طلاجت به بررسی مفهوم عیار، روش‌های تعیین و اهمیت آن می‌پردازیم.

عیار طلا چیست؟

عیار یعنی چه؟ منظور از عیار در طلا چیست؟ این‌ها سوالاتی هستند که باید پاسخ داده شوند. به طور کلی باید بدانیم که طلا به شکل خالص در طبیعت وجود ندارد و معمولا با دیگر فلزات ترکیب می‌شود. عیار در حقیقت مفهومی برای اندازه‌گیری خلوص طلا در یک جسم است. درجه تعیین‌کننده این معیار از ۰ تا ۲۴ متغیر است؛ هر چه عدد بزرگتر باشد، میزان طلای به کار گرفته شده بیشتر است.

به طور کلی عیار را به شکل درصد خلوص طلا یا با “قیراط” بیان می‌کنند. البته ممکن است عیار را بر طبق بازه ۳۲۵ تا ۱۰۰۰ نیز بیان کنند. اما این اعداد به شکل قراردادی تعیین شده‌اند و بر طبق استانداردهای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای مثال اگر کسی بپرسد عیار ۷۲۰ چیست؟ باید به او بگوییم که این عدد در استاندارد جهانی وجود ندارد و باید این عیار را به ۷۵۰ برسانیم. بررسی این مقاله می‌تواند به درک مفهوم عیار و شیوه استفاده از آن کمک بزرگی کند.

تفاوت عیار های طلا چیست؟

با توجه به مفهوم عیار و خلوص، جسمی که حاوی ۱۰۰ درصد طلای خالص است، عیاری برابر با ۲۴ دارد. از طرف دیگر طلای ۱۸ عیار به معنی ۱۸ قسمت طلا و ۶ قسمت از فلزات دیگر است. بنابراین برای مثال خلوص طلای ۱۸ عیار برابر با ۷۵% در نظر گرفته می‌شود.

شاید از خود بپرسید که چرا عیار طلای خالص ۲۴ است؟ این مسئله به گذشته و سیستم‌های مختلف سنجش خلوص فلزات باز می‌گردد و به شکل یک قرارداد جهانی در نظر گرفته شده است.

تاریخچه عیار طلا

نمی‌توانیم به طور قطعی تاریخچه دقیق عیار طلا را تعیین کنیم. بررسی‌ها نشان می‌دهند که کنستانتین، امپراتور روم، اولین شخصی بود که روشی برای سنجش میزان طلا ابداع کرد. این روش در دوران باستان اختراع شد و شباهت زیادی به استفاده از سنگ محک امروزی داشت. کنستانتین از واژه Carat یا قیراط به عنوان عیار استفاده کرد. این مسئله سبب شده است که امروزه انگلیسی‌ها نیز این واژه را به کار بگیرند.

در قرون وسطی دانشمندان تلاش کردند که با استفاده از علم کیمیا، روش‌های جدیدتری برای تخمین میزان خلوص طلا اختراع کنند. در بازار طلای فعلی از روش‌های جدیدتر و مبنی بر تکنولوژی‌های پیشرفته برای تعیین میزان طلای به کار رفته شده در یک قطعه استفاده می‌شود.

اهمیت عیار فلز طلا

حالا که می‌دانیم منظور از عیار طلا چیست، باید اهمیت آن را تعیین کنیم. پس از بررسی جدول عیار طلا متوجه می‌شویم که این مفهوم تمامی ویژگی‌های شی اعم از خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و ظاهری آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در ادامه مواردی را که تحت تاثیر عیار طلا قرار می‌گیرند، بررسی می‌کنیم.

عیار و استحکام طلا

خراشیدگی، ساییدگی، خم شدن و تاب برداشتن، همه نشانه‌ای از کم بودن میزان استحکام و مقاومت طلا هستند. تغییر خلوص فلز طلا در یک آلیاژ می‌تواند استحکام نهایی محصول را تغییر بدهد. به طور کلی هر چه عیار طلا به عدد ۲۴ یا خلوص ۱۰۰% نزدیک‌تر باشد، فلز ساختاری نرم‌تر داشته و به راحتی تغییر شکل می‌دهد. در مقابل طلاهایی با عیار پایین‌تر مثل ۱۴ و ۱۸ عیار، مقاومت بیشتری در برابر نیروهای خارجی دارند.

عیار طلا و مقاومت در برابر عوامل محیطی

اهمیت دانستن عیار اونس طلا چیست؟ این مفهوم ما را در تعیین دوام طلا یاری می‌کند. به طور کلی طلای خالص در برابر عوامل محیطی مثل حرارت، رطوبت، اکسیداسیون یا تیرگی مقاومت چندان زیادی ندارد. ترکیب شدن آن با فلزات مقاوم‌تری مثل مس، نقره یا پالادیوم سبب افزایش دوام آن می‌شود.

تاثیر عیار بر قیمت طلا

قیمت طلا به طور مستقیم تحت تاثیر عیار آن قرار می‌گیرد. این نکته تاثیر زیادی بر روی سرمایه گذاری در طلا دارد. هر چه خلوص طلا در یک ترکیب بیشتر باشد، ارزش آن در معاملات بالاتر می‌رود. همین امر سبب می‌شود که طلای ۲۴ عیار قیمت بیشتری نسبت به انواع ۱۴ یا ۱۸ عیار داشته باشد. البته لازم به ذکر است که در خرید و فروش طلا باید به استانداردها و قوانین کشورها نیز توجه داشت.

تاثیر عیار بر روی ظاهر طلا

میزان خلوص طلا نه تنها بر روی ویژگی‌های فیزیکی، بلکه بر روی ظاهر آن نیز تاثیرگذار است. هر چه میزان عیار بیشتر باشد، طلا زردتر و درخشان‌تر است. در مقابل ترکیب طلا با سایر فلزات و کاهش عیار آن، می‌تواند رنگ آن را تغییر دهد. برای مثال ترکیب طلا با نیکل، پالادیوم یا نقره سبب ایجاد طلای سفید با عیار پایین‌تر و ویژگی‌های مختلف می‌شود.

انواع عیار فلز طلا

حالا که می‌دانیم عیار طلا یعنی چه، باید انواع مختلف آن را بررسی کنیم. به طور کلی طلا در جهان در پنج نوع عیار ۲۴، ۲۲، ۱۸، ۱۴ و ۱۰ به بازار عرضه می‌شود. در ادامه ‎انواع عیار طلا و ویژگی‌های آنها را بررسی می‌کنیم.

طلای ۲۴ عیار

آیا طلای خالص ۲۴ عیار وجود دارد؟ طلای ۲۴ عیار یا ۱۰۰% خالص با داشتن رنگ زرد درخشان شناسایی می‌شود. بسیاری از افراد معتقدند که حتی طلای ۲۴ عیار که تحت فرآیند پالایش قرار گرفته است نیز خلوص صد درصد ندارد و همچنان می‌توان درصدی ناخالصی در آن مشاهده کرد.

این فلز نسبت به انواع ناخالص نرم‌تر است و انعطاف‌پذیری بالایی دارد. همین امر سبب می‌شود که نتوانیم آن را در ساخت برخی از جواهرات یا سایر موارد زینتی به کار بگیریم. کاربرد اصلی این طلا را می‌توانیم در ساخت سکه و آثار هنری مثل انواع لوح مشاهده کنیم.

طلای ۲۲ عیار

شاید شنیده باشید که عیار طلا های قدیمی ۲۲ است که با نام شاهی نیز شناخته می‌شود. درصد خلوص این نوع طلا ۹۱.۶۶ بوده و به شکل آلیاژ با سایر فلزات تولید می‌شود. در بررسی ظاهری عیار طلا قدیمی همچنان شاهد زردی چشمگیری هستیم. با این حال درخشندگی این نوع نسبت به طلای ۲۴ عیار کمی کمتر است.

طلای ۱۸ عیار

طلای ۱۸ عیار یا استاندارد، رایج‌ترین نوع طلا در بازار ایران است که ۷۵ درصد آن از طلای خالص و ۲۵ درصد باقی‌مانده از سایر فلزات است. این نوع به عنوان عیار طلا آبشده نیز شناخته می‌شود. این طلا بسیار سخت و در برابر انواع ضربات مقاوم است.

از نظر ظاهری نیز می‌توانیم طلای ۱۸ عیار را دارای رنگ زرد متمایل به قرمز و درخشندگی کمتر بدانیم. طلای ۱۸ عیار در لیست معرفی رایج‌ترین انواع عیار طلا دیده می‌شود و بیشتر در صنعت جواهرسازی و ساخت زیورآلات کاربرد دارد.

طلای ۱۴ عیار

طلای ۱۴ عیار با نام طلای آمریکایی نیز شناخته می‌شود. درصد خلوص طلا در این آلیاژ برابر با ۵۸.۳۳ است. در مشاهده نمای ظاهری این نوع طلا شاهد رنگ زرد متمایل به قهوه‌ای و درخشندگی کمتری نسبت به طلای ۱۸ عیار هستیم. بدیهی است که به واسطه حضور بقیه فلزات، این طلا مقاومت بسیار زیادی دارد و کمتر دچار ساییدگی می‌شود. این نوع طلا نیز گزینه مناسبی برای ساخت جواهرات و زیورآلات است.

طلای ۱۰ عیار

طلای ۱۰ عیار یا اروپایی با داشتن ۴۱.۶۶ درصد طلای خالص، رنگ زرد متمایل به خاکستری دارد. بدیهی است که ارزش این نوع طلا از سایر گزینه‌های ذکر شده کمتر است. از سوی دیگر طلای ۱۰ عیار مقاومت بسیار بالایی دارد و به راحتی دچار مشکل نمی‌شود. این نوع طلا به عنوان یک گزینه ارزان و مناسب برای ساخت زیورآلات یا آثار هنری شناخته می‌شود.

عیار مورد استفاده طلا در کشورهای مختلف

به طور کلی عیار مورد استفاده در هر کشور تحت تاثیر عوامل مختلفی مثل فرهنگ، اقتصاد و مصرف افراد قرار می‌گیرد. در ادامه عیار طلای مورد استفاده در برخی از کشورهای مهم را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

خلوص طلا در ایران و خاورمیانه

ایران، ترکیه و سایر کشورهای خاورمیانه طلای ۱۸ عیار را به عنوان یک گزینه مناسب در نظر می‌گیرد. البته مردم کشورهای عربی همچنان علاقه خاصی به طلاهای زرد رنگ ۲۱ یا ۲۲ عیاری نشان می‌دهند. بنابراین می‌توان بیترین عیار مورد استفاده در این کشورها را شامل ۱۸، ۲۱ و ۲۲ دانست.

عیار طلا در کشورهای اروپایی و آمریکا

مردم کشورهای اروپایی و آمریکایی معمولا علاقه خاصی به طلای ۱۴ عیار نشان می‌دهند. چرا که این مدل مقاومت بیشتری در برابر خط و خش یا تغییر شکل دارد. می‌توان کاربرد این طلا را در زیورآلات روزمره مشاهده کرد.

طلای مورد استفاده در هند

مردم کشور هند علاقه زیادی به تجمل‌گرایی و استفاده از اشیا درخشان دارند. همین امر سبب شده است که طلای ۲۲ عیار به عنوان محبوب‌ترین نوع طلا در این کشور شناخته شود. این نوع طلا معمولا به عنوان سرمایه خانوادگی شناخته می‌شود.

بهترین عیار طلا

تعیین بهترین عیار کار آسانی نیست و باید با توجه به فاکتورهای مختلف صورت بگیرد. همان‌طور که گفته شد می‌توان مهم‌ترین فاکتور موثر بر بهترین عیار طلا را، وضعیت بازار طلای هر کشور دانست. در بازار ایران طلای ایران محبوبیت زیادی دارد. چرا که ترکیبی از خلوص و مقاومت مناسب است. این نوع طلا ظاهر زیبا و نسبتا درخشانی دارد و به عنوان زیورآلات یا طلای آب شده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شیوه‌های تعیین عیار

حالا که می‌دانیم عیار طلاچیست و چه اهمیتی دارد، باید با روش‌های تعیین آن نیز آشنا شویم. به طور کلی برای تشخیص عیار راه‌های مختلفی وجود دارد. در این بخش چند مورد از برترین راه‌های تشخیص عیار را بررسی می‌کنیم.

بررسی علامت درج شده بر روی طلا

شاید بتوان راحت‌ترین روش تشخیص عیار طلا را بررسی مشخصات درج شده بر روی آن دانست. اکثر طلاهای آب شده، سکه‌ها و جواهرات دارای نشانی هستند که عیار آن‌ها را نشان می‌دهد. برای مثال عدد ۷۵۰ یا نماد ۱۸k نشان‌دهنده طلای ۱۸ عیار است.

استفاده از مغناطیس

کمک گرفتن از فیزیک یکی دیگر از راه‌های تشخیص خلوص طلا است. طلا یک ماده غیرمغناطیسی است و به انواع آهنربا واکنشی نشان نمی‌دهد. در مقابل بسیاری از فلزاتی که به شکل آلیاژ با طلا ترکیب می‌شوند، دارای خاصیت مغناطیسی هستند.

بنابراین با نزدیک کردن یک مغناطیس به شی مورد نظر می‌توانیم محدوده عیار آن را تخمین بزنیم. اگر جسم به مغناطیس جذب شود یا به سوی آن حرکت کند، عیار طلای به کار رفته در آن شی پایین است.

استفاده از سنگ محک

یکی از روش‌های سنتی برای تعیین خلوص فلز طلا، استفاده از سنگ محک است. در این روش طلا بر روی سنگ محک کشیده می‌شود و با استفاده از اسید نیتریک یا سایر محلول‌های شیمیایی میزان خلوص آن تعیین می‌شود. این به شکل ساده‌ای انجام می‌شود، اما ‎چندان دقیق نیست.

تعیین خلوص طلا با XRF

روش XRF به عنوان دقیق‌ترین روش تشخیص عیار طلا شناخته می‌شود. در این روش با کمک دستگاه XRF، به قطعه اشعه ایکس تابانده شده و درصد خلوص طلا به شکل دقیق تعیین می‌شود. همچنین با استفاده از این روش می‌توانیم سایر مواد به کار رفته در آلیاژ را شناسایی کنیم.

تبدیل عیار طلا به یکدیگر

آیا می‌توانیم عیار و درصد خلوص طلا را به یکدیگر تبدیل کنیم؟ پاسخ این سوال مثبت است. برای بالا بردن عیار طلا باید در فرآیند ذوب، مقدار طلای آلیاژ را افزایش داد. از سوی دیگر برای کاستن میزان عیار، باید فلزاتی همچون مس، نیکل، نقره یا پالادیوم را به آن بیافزاییم. به این ترتیب می‌توانیم خلوص طلا را در سطح متعادل و دلخواه نگه داریم.

تاثیر عیار در سرمایه‌گذاری بر روی طلا

تا این قسمت به خوبی بررسی کردیم که عیار طلا چیست و تعیین آن چه اهمیتی دارد. همانطور که گفته شد عیار طلا بر روی قیمت نهایی و ارزش آن تاثیرگذار است. در نتیجه باید هنگام سرمایه‌گذاری یا معامله طلا، این ویژگی را به خوبی در نظر بگیرید. اما طلا را با چه عیاری بخریم؟ با وضعیت اقتصادی فعلی، خرید و فروش طلای آب شده با عیار ۱۸ بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری بر روی طلا محسوب می‌شود.

اما با توجه به احتمال کلاهبرداری، خرید طلای آب شده باید از یک پلتفرم معتبر صورت بگیرد. طلاجت یک پلتفرم رسمی برای خرید و فروش طلای آب شده است. در این مجموعه به ازای هر خرید، فاکتور رسمی به شما ارائه می‌شود که همین مسئله نمایان‌کننده اعتبار طلای خریداری شده است. با ثبت‌نام در سایت طلاجت و شارژ حساب خود به راحتی می‌توانید بر روی طلا سرمایه‌گذاری کنید.

کلام آخر

سرمایه‌گذاری بر روی طلا به عوامل مختلفی بستگی دارد. با این حال می‌توان به جرئت گفت که عیار طلا یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر روی روند خرید و فروش طلا است. در این مطلب بررسی کردیم که منظور از عیار چیست و دقیقا چه کاربردی دارد.

اگر قصد دارید در بازار طلا سرمایه‌گذاری کنید و به سود برسید، خرید و فروش طلای آب شده بهترین گزینه است. شما می‌توانید در هر نقطه‌ای از ایران، با دسترسی به اینترنت از طلا جت، طلای آب شده بخرید. جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با پشتیبانی سایت در ارتباط باشید.

سوالات متداول